Eski İnfilâk

Vladimir Nabokov'a göre 19. yüzyıl Rusya'sında edebiyat eleştirmenleri "toplumcu-faydacı" radikalizmleriyle sanatçıların ve sanatın başına hükümetin sansür aygıtından daha az bela olmamıştır... Nabokov, okurlardan Rus edebiyatında Rusya'yı değil, "bireysel dehanın hayal edip yarattığı özel bir dünyayı" aramalarını bekler. Bireysel dehanın yarattığı evrensel sanatı her şeyin üzerine koyar...  Rus Edebiyatı Dersleri 'ni ilginç yapan, her ilginç kitabı ilginç yapan o şey: Standart olmayan bakış açısı. Nabokov klişeye savaş açıyor bu yazılarda.  Aklıma edebiyat derslerinde sürekli yapılan "tarihsel arka plan" vurgusundan zaman zaman ne kadar sıkıldığım geliyor. Karakterleri belirleyen koşullar... Peki, ya yazar? Peki insan? Her devirde insanın hep aynı kalan özü? Bu tür bir bakış açısı muhakkak reddedilir, gayriciddi ve burjuva işi bulunur. Oysaki Nabokov'un kanonlaşmış metodu ters yüz edişi edebiyat incelemesinden yeni bir verim a

Evridiki ve Orfe üzerine bir şeyler okurken Marina Tsvetayeva'nın bu konuya kimi kez değindiğini bildiğim için dönüp baktım. Çünkü dönüp bakmamak ne mümkün! Birçok şey var beni heyecanlandıran ama içimden 1935 Ocağında yazdığı "Şanslı Erkekler ve Kadınlar" diye başlayan şiirinin bir kısmını çevirmek geldi. (Orijinal adı: Есть счастливцы и счастливицы). Aslında iki kıtacık daha çevirsem şiirin tümünü çevirmiş olacağım fakat istemedim. Bir gün belki... Çevirdiğim  kadarını paylaşıyorum:  …Eğer ki Orfe Hades’e inmek yerine Öylece, sesini göndermiş olsaydı Sadece sesini karanlığa yollasaydı, Dursaydı fazlalık gibi kendisi eşikte Tutunur gibi bir halata çıkardı Tutunup Evridiki o sese... Tutunur da halata ve ışığa, Dönüşsüz ve körlemesine. Çünkü şair, verilmişse ses sana Başka bir şey yok demek ki elinde.